لوله درزدار (WELDED PIPE)
لوله های درزدار در واقع به لوله هایی اتلاق می شود که در نیتجه فرم دهی و جوش دادن ورق های فولادی با ضخامت ها و جنس های مختلف تولید می شوند.
تعداد کارخانه های داخلی فعال در زمینه تولید انواع لوله درزدار فولادی و آهنی قابل ملاحظه بوده
و بخش عمده مورد نیاز کشور از این نوع لوله ها توسط کارخانه های داخلی تامین می گردد.
این نوع لوله ها با استفاده از ورق و فرم دهی و جوشکاری تولید میشوند و که از اقطار کوچک تا بزرگ تولید قابل تولید می باشد
لوله درزدار برای موارد مختلف مورد استفاده قرار می گیرند :
خطوط انتقال آب ، نفت ، گاز و پتروشیمی
پایه اسکله و پل
ستون ساختمان ، نرده و مبل
کشتی سازی ، معدن و تونل
جهت انتقال مایعات و تولیدات پروفیل های قوطی ، ساختن مصنوعات و سازه فلزی
انواع لوله درزدار
مورد استفاده لوله هاي درز دار در انتقال سيالات با فشار پايين و همچنين انقال سيالات در سايز هاي بالا تر از 24 اينچ ميباشد
که عموما به سه روش توليد مي گردند:
لوله درز ماهيچه اي مستقيم EFW
لوله درز جوش به صورت اسپيرال SAW
لوله درز مخفي ERW
لوله درز ماهيچه اي
لوله های درزدار فولادی ( WELDED STEEL PIPE ) یا به اصطلاح لوله سیاه
در واقع به لوله هایی اتلاق می شود که در نیتجه فرم دهی و جوش دادن ورق های فولادی با ضخامت ها و جنس های مختلف تولید می شوند.
خوشبختانه تعداد کارخانه های داخلی فعال در زمینه تولید انواع لوله های فولادی و آهنی درز دار
قابل ملاحظه بوده و بخش عمده مورد نیاز کشور از این نوع لوله ها توسط کارخانه های داخلی تامین می گردد.
لوله های درز دار بسته مورد استفاده ، قطر و ضخامت، روش تولید و نوع جوش
به خصوص تنوع قابل ملاحظه ای دارند که معمول ترین و پر مصرف ترین آنها لوله درز مستقیم جوش
الکتریکی ERW ، درز ماهیچه ای جوش مستقیم LSAW و لوله های با درز جوش اسپیرال SPIRALLY WELDED می باشند.
کاربرد لوله درز ماهیچه ای مستقیم
از لوله درز ماهیچه ای مستقیم اکثرا” برای انتقال سیالات استفاده میگردد.
لوله درز ماهیچه ای مستقیم
لولههای با قطر بالاتر از 10 اینچ میتوانند به صورت ( لوله درز ماهيچه اي مستقيم )
ERW ، EFW یا جوشکاری قوسی زیر پودری( (submerged arc weldingیا SAW ساخته شوند.
دو تکنولوژی برای تولید لولههای فولادی با ابعاد بزرگتر وجود دارد که برای سایزهایی که امکان تولید
آن توسط فرآیندهای بدون درز و ERW وجود ندارد مناسب است.
دو نوع لوله تولید شده در سایزهای بزرگتر ، از تکنولوژیهای جوشکاری قوسی زیر پودری طولی
( longitudinal submerged arc welding ) یا LSAW و جوشکاری قوسی مارپیچی زیر
پودری ( spiral submerged arc welding ) یا SSAW استفاده میکنند.
LSAW به وسیله خمکاری و جوشکاری صفحات فلزی انجام میشود و اغلب در کاربردهای صنعت نفت و گاز استفاده میشوند.
لوله درزدار با جوش فیوژن(EFW)
یکی از فرآیندهای تولید لوله ، Fusion Weld است که گاهی اوقات به نام “جوش پیوسته”
نیز از آن یاد می شود که در اندازه های “1/8 تا 1/2-4 ” تولید می شود. لوله جوش فیوژن از کویل فولادی ،
بسته به عرض و ضخامت برای اندازه و وزن های مختلف لوله ها تولید می شود.کویل های فولادی پیوسته
به هم جوش خورده تا نواری طولانی ایجاد کنند. نوار فولادی تراز و صاف شده(بعد از گدر از لِوِلِر)
و سپس به یک کوره پیش گرم گازسوز که به دمای مورد نیاز برای فرمدهی رسیده است، تغذیه می شود.
غلطک های شکل دهی در انتهای کوره ورق را به شکل بیضی و لوله در می آورد.
سپس لبه ها به آرامی توسط غلطک ها به منظور جوش فورج به هم نزدیک می شوند.
گرما همراه با فشار حاصله از غلطک ها، جوش را تشکیل می دهند.
سایز و ابعاد در غلطک های پایانی تغییر یافته و شکل می گیرد.
لوله های درزدار (جوشی) با جوش مقاومت الکتریکی (ERW)
یکی از متداول ترین نوع لوله ها هستند که از ورقهای فولادی(به شکل کویل)
با ضخامت مناسب وعرض مشخص به عنوان یک مطابق با مشخصات مرتبط آن ساخته می شود.
لوله ERW تحت نورد سرد ایجاد می شود.
ورق به صورت نوار از لا به لای غلطک ها با ابعاد مختلف گذر کرده و رفته رفته به شکل استوانه تبدیل
می شود (مطابق شکل فوق) و در نهایت زمانی که لبه های ورق به هم نزدیک شد
و در فاصله ای مناسب از هم قرار گرفت ، دستگاه جوش مقاومت الکتریکی ،
دوسر ورق را به هم جوش داده و در نهایت اضافات جوش ، پلیسه گیری می شود.
پروسه تولید به این روش بسیار سریع است.
لوله های ERW از ورق ها با ضخامت های گوناگون و قطرهای(خارجی) گسترده در طول های بلند امکان تولید دارند.
لوله های درزدار (جوشی) با جوش قوس الکتریک زیر پودری(SAW-LSAW-DSAW)
فرآیند تولید این نوع از لوله ها ابتدا با خم کردن صفحات فولادی(پلیت) به شکل استوانه آغاز می شود.
سپس لبه های ورق با فورج در کنار هم قرار گرفته و شکافی V شکل را بوجود می آورند
و در نهایت دستگاه جوش قوس الکتریک ، شکاف را با جوشکاری؛ زیر پودر های مخصوص پر می کند.
طریقه ساخت لوله های درزدار
لوله درز دار طی عملیاتی به شرح ذیل تولید خواهد شد :
برش کاری و آماده کردن نوار ورق به اندازه ی محیط لوله ها
تبدل ورق به لوله
جوش کاری درز لوله
براده برداری از سطح جوش
تقسیم لوله تولیدی به چندین شاخه مساوی
قاب گیری و صاف کاری لوله تولیدی
بازرسی و کنترل کیفیت لوله تولیدی
برای درک تولید لوله های فولادی، ما باید از ابتدا و تولید محصولات اولیه
فولاد شروع کنیم. بیشتر محصولات فولادی ، تکاملی هستند،
محصولات و مقاطع نهایی از این چهار فرم اولیه و اساسی از فولاد خام تولید می شوند :
شمش
شمشه
شمشال
تختال
لوله های فولادی از دو محصول خام ، شمش و اسلب تولید می شوند.
بیلت ها میله ی جامد فولادیست که برای تولید محصولاتی از قبیل لوله بدون درز مورد استفاده قرار میگیرد
و سایر لوله های فولادی از اسلب، که بلوک مستطیل شکل از فولاد است، تولید می شود.
اسلب ها دوباره گرم و به ورق ضخیم و کویل تبدیل می شوند.چهار روش برای تولید لوله های فولادی وجود دارد:
جوش پیوسته (فیوژن)
جوش مقاومت الکتریکی
بدون درز
لوله درزدار با جوش زیرپودری
لوله اسپیرال
لوله درزدار چیست و چه کاربردی دارد؟
لوله یکپارچه بدون درز
لوله بدون درز (Seamless pipe) که به مانسمان یا مانیسمان نیز مشهور است یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی است که در صنعت نفت، پتروشیمی، گاز و همچنین در قطعه سازی مصارف فراوانی دارد. لولههای بدون درز در بازار همچنین به عنوان مقاطع ضخیم و بسیار مقاوم تحت فشار شناخته میشود زیرا به دلیل یکنواخت بودن و نداشتن درز جوش، دارای مقاومت بسیار بالایی در مقابل فشار و تنشهای فیزیکی است به طوری که به خوبی خود را در هر نوع شرایط آب و هوایی مطابقت میدهد. پروسه تولید مانسمان برای ساخت لوله مانسمان از استاندارد ASTM به شماره A106 و A53 و همچنین استاندارد نفت و گاز API 5L استفاده میشود.
پروسه تولید لولههای مانسیمان نیز بدین گونه است که در آن یک شمش فولادی تحت کشش و نورد، افزایش طول یافته و سپس با وارد شدن مبله جامد نوک تیز به مرکز شمش گداخته شده، لوله ای بدون درز را ایجاد میکند.
تولید این نوع لوله از سایزهای بزرگتر به کوچکتر است و سایزهای۲/۱و۴/۳و۱اینچ معمولاً به روش سرد است. در تولید این مقاطع عمدتاً از شمشهای فولادی گرد استفاده میکنند البته تولید لوله مانسمان از مقاطع چهار گوش نیز امکانپذیر است اما به دلیل اینکه این مقاطع حتماً باید به صورت دایرهای و یکنواخت باشند گرد کردن شمشهای زاویهدار مستلزم صرف هزینه و وقت خواهد بود.
در مجموع پروسه تولید لولههای مانسمان شامل مراحل برش، پیش گرم، مرحله PIERCING، عبور از دستگاه الانگاتور، شلیک سمبه، تابگیری، جداسازی سمبه، کروی سازی، مرحله کشش، خنک سازی، مرحله اندازهگیری، مرحله آزمایش، مرحله کونیک کردن، پولیش و در پایان باندل کردن است.
تاریخ ابداع و ساخت لولههای بدون درز به اواخر قرن ۱۹ برمی گردد و این روش نخستین بار توسط مهندسی آلمانی بنام «مانسمان» به کار رفت.